‘De Kust. 4 augustus 1945. De zomer van de vrijheid’ toont de veerkracht na WOII

Bij uitgeverij Tijdsbeeld verscheen ‘De Kust. 4 augustus 1945. De zomer van de vrijheid’, een opmerkelijke uitgave met unieke luchtfoto’s van de kustlijn na WOII genomen vanuit een Amerikaans verkenningsvliegtuig.

Het boek neemt de lezer mee naar 4 augustus 1945, een zonnige dag in de eerste zomer na de Tweede Wereldoorlog en dus de echte ‘zomer van de vrijheid’. Sinds juli van dat jaar stegen bij heldere hemel op het vliegveld van Brustem Amerikaanse verkenningsvliegtuigen op om in het kader van de operatie Casey Jones zo snel mogelijk heel Europa, IJsland en Noord-Afrika te fotograferen.  Bij de bevrijdingsacties op het einde van WO II was immers gebleken dat de Amerikanen onvoldoende informatie hadden over hoe Europa er uitzag.  Op die vierde augustus is voor vlucht 9AF/0027, een omgebouwde  B17 Flying Fortress bommenwerper die behoort tot  de 9th American Air Force, de 100 km tussen Klinkerduin in Zeeland en Fort des Dunes in het Franse Leffrinckouke aan de beurt.

strandgangers kuieren tussen de restanten van de Atlantikwall in Oostende (c) Atlantikwall Raversyde

Unieke beelden
Bij het laag overvliegen van het brullende verkenningsvliegtuig denken veel badgasten wellicht terug aan de duizenden bommenwerpers die de voorbije vijf jaar het hemelruim doorkruisten.  Maar de mensen zijn niet bang want de Duitse luchtdoelartillerie en de jachtvliegtuigen zijn er niet meer.  Ze staren naar het verkenningsvliegtuig en kijken recht in de lens.
Op de foto’s zie je een gehavende kust, dichtgemetselde huizen, kraters waar overgebleven explosieven tot ontploffing werden gebracht, restanten van de Atlantikwall, de Duitse verdedigingslinie vol bunkers. De luchtfoto’s zijn ook een ode aan de veerkracht waarmee steden het normale leven hervatten.  De bezoekers zonnebaden en genieten tussen het achtergebleven puin.  Op de stranden waar een jaar terug gevochten werd, staan strandcabines en in Bredene zie je de eerste tenten, het begin van een camping.  Opvallend is dat er nog veel onbebouwde plekken zijn want de bouwwoede moet nog beginnen. Het unieke aan deze luchtfoto’s is dat de foto’s niet loodrecht naar beneden maar verticaal vanuit een schuine hoek genomen zijn, waardoor meer details zichtbaar zijn.

vlnr: uitgever Ronny Gobyn, Wouter Gheyle en Birger Stichelbaut

Archeologische luchtfotografie
Birger Stichelbaut en  Wouter Gheyle, archeologen aan UGent, waren al enkele jaren op zoek naar foto’s waarop ze overblijfselen van de Tweede Wereldoorlog konden zien.  In de US National Archives in Maryland ontdekten ze de filmrol met de foto’s die de Amerikaanse luchtmacht in België nam op 4 augustus 1945.  De onderzoekers geven extra uitleg bij de oorlogsdetails op de foto’s. Co-auteur Jeroen Cornilly geeft duiding bij de kunstarchitectuur.  Speciaal voor dit boek schreef hij het verhaal van 100 jaar kusttoerisme.

Uitzonderlijk formaat
Het boek ‘De Kust. 4 augustus 1945. De zomer van de vrijheid’ bevat 83 panoramafoto’s van de Belgische kust uit augustus 1945. Om alle details tot hun recht te laten komen, werd gekozen voor een groot formaat boek van 60 op 38 cm. Alle panoramafoto’s werden voorzien van coördinaten en van de meeste vakjes volgt er ook een detailfoto met een verklaring zodat de lezer langs 800 hotspots wordt geleid. Wat de lezer uit de foto’s haalt, is afhankelijk van de interesse: archeologen, geografen, natuurkundigen, militaire historici, erfgoedliefhebbers, architectuurspecialisten,  bewoners van de kustgemeenten en toeristen die er graag vertoeven of er een tweede verblijf hebben. De 83 panoramafoto’s uit het boek zijn ook tentoongesteld op de muur van het Provinciedomein Raversyde.

Praktisch: Het boek ‘De Kust. 4 augustus 1945. De zomer van de vrijheid’ verscheen bij uitgeverij Tijdsbeeld  ism de Provincie West-Vlaanderen en UGent, vakgroep Archeologie. Het boek dat 264 bladzijden telt, kost 59,90 euro en is te koop in de boekenhandel, provinciedomein Duinpanne in De Panne, het Zwin Natuur Park (Knokke-Heist), Informatiecentrum Tolhuis Brugge, Provinciedomein Raversyde (Oostende) en via www.west-vlaanderen.be/webshop