Het is 4 december, een staalblauwe hemel, een stralende zon en de thermometer wijst 18 °. Niet echt een weer voor een kerstmarkt, althans niet volgens onze normen. Maar we zijn op de Fira de Santa Llùcia, de meest traditionele kerstmarkt van Barcelona.
Je kan op de koppen lopen op de Plà de la Seu aan de kathedraal in Barrio Gotico waar meer dan 300 stallen staan. Deze kerstmarkt die een drietal weken duurt, werd voor het eerst gehouden op 13 december 1786 ter gelegenheid van het naamfeest van de heilige Lucia. Met de tijd werd de markt groter en duurde hij ook langer. Deze kerstmarkt bestaat uit vier delen naargelang de artikelen die je er kan kopen. In het gedeelte met als thema de Geboorte van Christus vind je vooral kerststallen, traditionele kerstdecoraties, kerstbeeldjes en vooral ook caganers, ventjes met hun broek omlaag die vaak midden de kerststal gezet worden. Sommige kraampjes zijn gespecialiseerd in caganers en je vindt ze daar dan ook in alle formaten. Het zoeken naar de caganer is een traditie die stamt uit de 18de eeuw. Kinderen vinden het leuk om naar dit ventje te zoeken waarvan wordt gezegd dat hij geluk brengt omdat hij de aarde bevrucht. In het gedeelte “Groenten en Planten” verkoopt men kerstbomen, kerststerren en ook de geluksbrengende maretak. De afdeling “Ambachten” is de perfecte plek om handgemaakte sieraden, kleding en accessoires te kopen. Op het laatste deel “Simbombes”, liggen traditionele instrumenten waarmee de kerstliederen begeleid worden. Glühwein en allerlei eettoestanden zoals bij ons, vind je er niet. Geen nood echter want in de buurt zijn er genoeg horecazaken.
De Tio de Nadal
Dé trekpleister van de Fira de Santa Llùcia is echter de Tio de Nadal, een boomstam met lachend gezicht en op pootjes die bedekt is met een deken en een rode Catalaanse muts draagt. De Tio de Nadal die ook wel Caga Tio genoemd wordt, staat op een podium naast de kathedraal. Om beurten komt een groepje kinderen op het podium en terwijl ze met stokken slaan en een liedje zingen waarbij ze aan de Tio de Nadal vragen om geschenkjes te “schijten” (cagar in het Catalaans). Een begeleider haalt snoepjes vanonder het deken en dan is het de beurt aan het volgende groepje kinderen. De Tio de Nadal, ook wel Caga Tio, Xoca of Tronca genoemd verwijst naar de houten blok die op kerstavond in de openhaard werd gebrand. Op de kerstmarkt vind je de Tio de Nadal ook in alle formaten. Volgens de Catalaanse traditie wordt de boomstam op 8 december in de woonkamer gezet. De kinderen bedekken hem met een rood deken en geven hem elke dag eten. Op kerstavond zingen ze liederen en dan worden de geschenkjes van onder het deken gehaald. Grote geschenken krijgen de kinderen van de Drie Koningen want Sinterklaas bestaat niet in Spanje. Kerst wordt in Spanje vooral in de familiekring gevierd met veel eten. De kerstperiode loopt tot het feest van de Drie Koningen op 6 januari.
Praktisch: de Fira de Santa Llùcia loopt tot 23 december en is op weekdagen open van 10.30u tot 20.30u; tijdens het weekend van 10.30u tot 21.30u. Info: http://en.firadesantallucia.cat